به گزارش روابط عمومی دبیرخانه شورای عالی عتف، دکتر غلامحسین رحیمی صبح امروز (سه شنبه، ۱۸ آذر) در نشستی مجازی به تشریح برنامه های هفته پژوهش پرداخت و با بیان اینکه دو دهه از برگزاری هفته پژوهش در جمهوری اسلامی ایران می‌گذرد، گفت: امسال وارد بیست و یکمین سال برگزاری این هفته می‌شویم در حالی که کشور با شرایط شیوع کرونا مواجه است. ما تا یک ماه قبل تصمیم داشتیم مراسم این هفته را به صورت ترکیبی مجازی-حضوری برگزار کنیم که به دلیل شدت یافتن شیوع این بیماری، مراسم هفته پژوهش بر بستر مجازی برگزار خواهد شد.

وی خاطر نشان کرد: بستر مجازی فرصتی را برای ما فراهم کرده است که پس از هفته پژوهش و پس از کرونا از این بستر برای سایر برنامه‌ها نیز بهره‌گیری کنیم.

رحیمی با اشاره به دستاوردهای بیش از ۲۰ سال گذشته کشور در حوزه‌های علم و فناوری، اظهار کرد: سال‌های ۱۳۷۱ و ۱۳۷۲ سال‌های جوانه زنی مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری و مراکز کارآفرینی در دانشگاه‌ها بوده است که در این مدت دستاوردهای قابل توجهی را عرضه کردند، ضمن آنکه شاهد رشد مقالات علمی در ژورنال‌های بین المللی بودیم به گونه‌ای که در سال ۱۳۸۲ ، کشور بالاترین نرخ رشد کمی مقالات در سطح بین المللی را داشته و این امر موجب تعجب تحلیلگران خارجی شده بود.

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، رتبه جهانی ایران در انتشار مقالات را ۱۴ و ۱۵ عنوان کرد و یادآور شد: در ادامه این مسیر اهتمام ویژه برای رشد کیفی مقالات در سطح بین المللی صورت گرفت که این امر موجب شد که ایران جز پنج کشور اول دنیا از نظر نرخ رشد مقالات کیفی قرار گیرد و در صورتی که این روند تا پایان سال ۲۰۲۰ ادامه یابد، ایران در میان چهار کشور اول دنیا قرار خواهد گرفت.

وی با بیان اینکه در ۵۰ تا ۶۰ سال گذشته ایران در حوزه‌های علم و فناوری عقب ماندگی‌های بسیاری داشته است، گفت: در حالی که کشورهای دنیا با شتاب زیادی در حوزه‌های علمی و فناوری به پیش می‌رفتند، ایران در جا می‌زد ولی وضعیت امروز ایران نشان از عرضه دستاوردهای قابل توجه دارد ولی اگر بخواهیم خود را با کشورهای پیشرفته مقایسه کنیم با نقص‌ها و عقب ماندگی‌هایی مواجه هستیم که باید این عقب ماندگی‌ها جبران شود.

به گفته وی بهترین راه مقابله با تحریم‌های حداکثری کار حداکثری است.

برنامه‌های هفته پژوهش

معاون وزیر علوم با اشاره به برنامه‌های هفته پژوهش که از روز شنبه ۲۲ تا پنج‌شنبه ۲۷ آذرماه جاری برگزار می‌شود، اظهار کرد: برنامه‌های هفته پژوهش از روز شنبه ۱۵ آذرماه در سطح استان‌ها آغاز شده و در حال اجرا است که مهمترین برنامه‌های استانی شامل نمایشگاه دستاوردهای پژوهش و فناوری استان، نشست‌های تخصصی صنعت و دانشگاه و میزگردهای تخصصی به منظور بررسی نقش پژوهش و فناوری در حل مسایل استانی می‌شود.

رحیمی به بیان برنامه‌های ملی این هفته اشاره کرد و یادآور شد: روز شنبه ۲۲ آذرماه روز "پژوهش و فناوری؛ مدرسه و دانشگاه" نامگذاری شده است که در این روز زنگ پژوهش با حضور وزارت آموزش و پرورش و علوم، تحقیقات و فناوری به صدا در خواهد آمد.

وی عنوان روز یکشنبه ۲۳ آذرماه را روز "پژوهش، فناوری؛ مشارکت تولید" و روز دوشنبه را "پژوهش، فناوری و جهش تولید" ذکر کرد و یادآور شد: اجرای فاز عملیاتی قراردادهای فرصت مطالعاتی اعضا هیات علمی دانشگاه‌ها و وزارت نفت و امضا قرار دادهای کلان حوزه اکتشاف با ۵ دانشگاه منتخب کشور و افتتاح انستیتو پایین دستی "اندازه گیری هوشمند" و "توربین گازی" با وزارت نفت از جمله برنامه‌های این روز دوشنبه است.

رحیمی عنوان روز سه شنبه ۲۵ آذر ماه را " روز بزرگداشت پژوهشگران و فناوران" ذکر کرد و گفت: در این روز جشنواره تقدیر از پژوهشگران و فناوران برتر با حضور مدیران ارشد کشوری و به صورت مجازی و حضوری برگزار خواهد شد ضمن آنکه از ۱۶ محصول فناورانه وزارت بهداشت رونمایی خواهد شد.

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم عناوین روزهای چهارشنبه ۲۶ آذر ماه را "پژوهش، فناوری و علوم انسانی" و روز پنج شنبه ۲۷ آذر را روز "پژوهش، فناوری و اثربخشی اجتماعی" عنوان کرد و افزود: در روز پنج شنبه ۲۷ آذر ماه نمایشگاه دستاوردهای فناورانه افتتاح خواهد شد ضمن آنکه نمایشگاه مجازی دیگری برای عرضه و تقاضا فناوری و توانمندی‌ها برپا می‌شود.

به گفته وی این نمایشگاه از ۲۷ آذرماه آغاز می‌شود و تا دهه فجر ادامه خواهد داشت.

معاون وزیر علوم از برگزاری ارتباط با چهار کشور به صورت نمادین در هفته پژوهش خبر داد و یادآور شد: تعاملات ایران محدود به این چهار کشور نمی‌شود چرا که اعتقاد داریم برای آنکه جامعه بین المللی ما را بپذیرد باید در مجامع بین المللی حضور داشته باشیم از این رو در هفته پژوهش به صورت نمادین با چهار کشور تعاملاتی را آغاز خواهیم کرد.

رحیمی این چهار کشور را شامل "افغانستان"، "کره جنوبی"، "ایتالیا" و "مجارستان" دانست.

تعبیر دانشجویان پژوهش محور  

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم با بیان اینکه عنوان دانشجوی پژوهش محور نداریم، در این باره توضیح داد: دانشجویان تحصیلات تکمیلی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری مشغول به تحصیل هستند که در حال حاضر ۶۰۰ هزار دانشجوی کارشناسی ارشد و ۱۵۰ هزار دانشجوی دکتری مشغول به تحصیل هستند که نیمی از آنها در پژوهش فعال هستند.

وی خاطر نشان کرد: ما برنامه داریم که به موازات دوره‌های رسمی تحصیلات تکمیلی اقدام به جذب پژوهشگران دانش آموخته دکتری در پژوهشگاه‌ها و دانشگاه‌ها کنیم.

رحیمی تاکید کرد: این برنامه جدیدی نیست ولی درصدد هستیم که این طرح را به صورت گسترده‌تر، تقویت کنیم.

بودجه پژوهشی ۱۴۰۰

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، اضافه کرد: سهم پژوهش و فناوری از درآمد ناخالص داخلی GDP در امسال و سال آینده ۴۵ صدم درصد است و این در حالی است که در برنامه ششم توسعه این میزان ۱.۵ درصد است که تاکنون محقق نشده است.

رحیمی با تاکید بر اینکه پارک‌های علم و فناوری و زیر ساخت‌های تحقیقاتی نیازمند توجه بیشتر است، گفت: کل بودجه آموزش عالی کشور در بودجه ۱۴۰۰ بالغ بر ۲۵ میلیارد تومان است و اگر بخواهیم در سطح دنیا نقش آفرینی کنیم باید به اعتبارات این بخش توجه ویژه‌ای صورت گیرد.

به گفته وی در بودجه ۱۴۰۰ اعتبارات دانشگاه‌ها رشد ۴۲ تا ۴۳ درصدی و اعتبارات پژوهشگاه‌ها با رشد ۳۵ تا ۳۶ درصدی مواجه است.

راه اندازی مرکز قرآن پژوهی

رحیمی با اشاره به راه اندازی مرکز قرآن پژوهشی در وزارت علوم، خاطر نشان کرد: این مرکز دارای دو کارگروه آموزش عالی و قرآن مجید و پژوهش‌های قرآنی است که مسوولیت کارگروه پژوهش‌های قرآنی با من است که اولین جلسه آن نیز برگزار شد و امیدواریم با برنامه‌هایی که تدوین شده است رونقی در پژوهش‌های قرآنی ایجاد شود.

ابطال پایان نامه ناشی از تقلب علمی

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم با تاکید بر اینکه این وزارتخانه با ابلاغ آیین نامه مقابله با تخلفات علمی رویکرد جدی دارد، گفت: بر این اساس در صورتی که تخلفی در پایان نامه‌ها و تحقیقات دانشگاهی رخ دهد اولین فردی که مجرم شناخته می‌شود، استاد راهنما خواهد بود و متهمان ردیف دوم اعضای هیات علمی هستند که در جلسه دفاع دانشجویان حضور دارند.

وی تاکید کرد: در صورتی که تخلفاتی در پایان نامه‎ها و رساله‌های دکتری رخ دهد حتی اگر ۲۰ سال از دفاع آن گذشته باشد، آن رساله و پایان نامه صادر شده ناشی از آن تخلف، ابطال خواهد شد.

رحیمی ادامه داد: اخیرا نشستی که با سازمان بازرسی کشور داشتیم مقرر شد که اگر دانشگاهی اقدام به ثبت پایان نامه‌ها در سامانه ایرانداک نکند، به این سازمان معرفی خواهد شد.