اخبار

در دبیرخانه شورای عالی عتف ارائه شد:

گزارشی در خصوص "تهاجم مجلات سیاه"

گزارشی در خصوص "تهاجم مجلات سیاه"
در هشتاد و پنجمین نشست کمیسیون تخصصی علوم پایه و فناوری های همگرای شورای عالی عتف گزارشی در خصوص «تهاجم مجلات سیاه» توسط دکتر سمنانیان رییس کمیسیون ارائه شد.

به گزارش روابط عمومی دبیرخانه شورای عالی عتف در این نشست ابتدا دکتر سمنانیان رونق مجلات سیاه (predatory Journals) را در ده سال اخیر تهدیدی جهانی برای جامعه علمی عنوان نموده و تاکید کرد این گونه مجلات علاوه بر دریافت مبالغی برای چاپ مقالات، هیچ گونه داوری، نظارت و سخت گیری لازم را در خصوص آنان اعمال نمی نمایند و با ارائه اطلاعات نادرست، تنها رزومه نویسندگان آن مقالات را پربار جلوه داده و علم غلط را اشاعه می دهند.

وی در ادامه افزود: ادعا می¬شود بیش از 300 مقاله از مقالاتی که در نمایه استنادی معتبر Scopus به ثبت می رسد برگرفته از این مجلات است که 164 هزار مقاله را طی سال¬های 2015 تا 2017 به چاپ رسانده اند که این تعداد، 8/2 درصد از کل مقالات این پایگاه را شامل می شود.. علاوه بر این در سایر پایگاه های علمی معتبر همچون PubMed هم حضور این نوع مجلات به چشم می¬خورد.

دکتر سمنانیان ضمن استناد به مقاله¬ای از Wallace و همکاران، گفت: در سال 2018 ، نویسندگان 27 نوع از این مجلات سیاه در زمینه اقتصاد از کشورهای ایران، آمریکا، نیجریه، مالزی و ترکیه بوده اند. مطالعات در 172 کشور و در چهار زمینه تحقیقاتی نشانگر نوعی ناهمگنی در توزیع این گونه مجلات در دنیاست. به عنوان نمونه در حالیکه  17 درصد از مجلات علمی کشورهای قزاقستان و اندونزی را مجلات سیاه شکل می دهند، در برخی از کشورها این رقم به صفر می رسد. لذا می توان اذعان نمود بطور کلی در کشورهایی با رشد متوسط اقتصادی بخصوص در آسیا و آفریقای شمالی و نیز کشورهای نفت خیز همچون کشورهای عربی و شرق خاورمیانه، چاپ این گونه مجلات مشهودتر است.

وی همچنین به رهنمودهایی که NIH در سال 2017 بمنظور شناخت این گونه مجلات و و پرهیز از چاپ مقاله در آن¬ها ارائه داده است، اشاره کرد و در پایان متذکر شد تا زمانیکه دانشگاه¬ها تعداد مقالات علمی چاپ شده را به عنوان شاخصی برای ارزیابی رتبه علمی افراد در نظر بگیرند، مجلات سیاه هم مسیر ویرانگر خود را ادامه خواهند داد. لذا بایستی این انذار را به هیئت های ممیزه و کمیته های جذب دانشگاه ها داد که دقت بیشتری در نحوه ترفیع اساتید و جذب هیئت علمی به کار گیرند و دفتر مجلات وزارت علوم را نیز از این خطر آگاه نمود.

۵ اسفند ۱۳۹۹ ۱۵:۰۲
تعداد بازدید : ۱,۰۸۰